VANG CHILE – " TỰA SƠN HƯỚNG THUỶ" VÀ NÉT TƯƠNG ĐỒNG VỚI TRÀ VIỆT

Theo công ty phân tích thị trường IWSR (Báo cáo Tổng kết về Vang và Rượu mạnh Quốc tế), Chile là quốc gia đứng đầu về lượng vang nhập vào Việt Nam. Chỉ tính riêng trong năm 2017, hơn 4 triệu chai vang Chile đã cập cảng nước ta. Vậy tại sao vang Chile lại có sức hút lớn như vậy ở Việt Nam?

Ngành vang Chile có một lịch sử lâu dài. Cây nho (Vitis vinifera) lần đầu tiên được người Tây Ban Nha mang đến đây vào thế kỷ thứ 16. Tuy nhiên, đến thế kỷ thứ 19 thì ngành vang mới bắt đầu khởi sắc nhờ các giống nho Pháp như Cabernet Sauvignon, Merlot and Carmenere. Cũng trong thế kỷ này, nhiều người Pháp di cư sang Chile và chia sẻ niềm đam mê vang cũng như các kỹ thuật sản xuất với người dân bản địa. Nhờ đó mà ngành vang Chile đã phát triển vượt bậc.

Khi vườn nho được chăm sóc bởi mẹ thiên nhiên

Lãnh thổ Chile là một dải đất ven biển hẹp ở phía Tây Nam châu lục Nam Mỹ, nằm giữa dãy núi Andes và Thái Bình Dương. Các nhà ngữ nguyên học vẫn đang tranh cãi về nguồn gốc của từ “Chile”, nhưng phần lớn đều đồng ý rằng “Chile” xuất phát từ tiếng thổ dân và nói chung có nghĩa là “điểm tận cùng của trái đất”. Vị trí địa lý là một trong những nhân tố chính tạo nên chất lượng cực cao của các loại nho và vang ở Chile. Dòng hải lưu lạnh Humboldt từ các vùng biển gần Nam Cực chảy suốt dọc bở biển Chile.

Vườn nho Los Vascos ở thung lũng Colchagua
Mỗi đêm, nước lạnh từ hải lưu ngầm trồi lên, tạo không khí mát mẻ cho quả nho. Trong khi đó, ban ngày trời vẫn ấm. Khác biệt về nhiệt độ này là điều kiện tốt nhất để ra hương vị mãnh liệt khi nho chín. Nhân tố quan trọng khác góp phần vào chất lượng của nho Chile là độ cao chót vót so với mặt nước biển; và đất đai màu mỡ, dễ tháo nước.

Chất lượng đỉnh cao – giá thành ‘thân thiện’

Chile có thể được chia thành ba vùng trồng nho chính: Bắc, Trung, Nam. Phần lớn các loại vang Chile kinh điển được sản xuất ở vùng thung lũng miền Trung. Tại đây, Colchagua là tiểu vùng nổi tiếng nhất, kế đến là Maipo, Aconcagua, và Cachapoal. Cabernet Sauvignon là loại nho được trồng nhiều nhất ở Chile. Trên thế giới, chỉ có Pháp là nước sản xuất nhiều Cabernet Sauvignon hơn Chile.

Từ những năm 1990, kinh tế Chile đổi mới và tăng trưởng nhanh chóng. Cũng nhờ đó mà các lò vang Chile ngày càng đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ và châu Âu. Tại các thị trường này, vang Chile nhanh chóng được đón nhận như một lựa chọn “đáng đồng tiền bát gạo”. Nhận ra tiềm năng của Chile, các hãng sản xuất rượu vang lớn từ Mỹ và châu Âu đầu tư mạnh vào quốc gia này. Họ mua lại nhiều vườn nho và đưa vào những phương thức sản xuất tân tiến nhất. Từ đó, vang Chile kết hợp nho địa phương chất lượng cao với kỹ thuật quốc tế mà vẫn giữ được giá thành phải chăng. Cuối năm 2017, Chile là nước sản xuất rượu vang lớn thứ 7, đồng thời là nước xuất khẩu vang lớn thứ tư trên thế giới.

Nét chung giữ vang Chile và trà Việt

Từ lúc đến Việt Nam cách đây 5 năm, tôi luôn bị ấn tượng bởi tình cảm mà người Việt dành cho vang Chile. Lý do có lẽ đơn giản là vì “Chile” rất dễ phát âm so với hằng hà sa số những nhãn vang đa dạng từ Pháp và Ý. Nhưng bức tranh toàn cảnh phức tạp hơn. Như đã nói, Cabernet Sauvignon là loại nho phổ biến nhất Chile. Các dòng vang làm từ loại nho này được tiêu thụ nhiều nhất ở Việt Nam. Điều này có vẻ không đáng ngạc nhiên bởi Cabernet Sauvignon là loại nho làm vang được ưa chuộng nhất thế giới.

Tuy nhiên, sau khi được trải nghiệm niềm đam mê ẩm thực và trà (chè) của người Việt, tôi liên tưởng đến nhiều điểm tương đồng khác. Ở Việt Nam, những hương vị mạnh mẽ và phức tạp luôn được đề cao trong các món ăn. Tương tự như vậy, mỗi ngụm trà Việt đều đậm đà và lan tỏa đến từng góc miệng. Trà và vang có một điểm giống nhau quan trọng: Chất tannin tạo nên vị chát trong trà cũng xuất hiện trong vang. Vì vậy, hương vị hoàn chỉnh đầy uy lực của Cabernet Sauvignon đã đi vào lòng người Việt yêu vang.